Tussen 16 en 21 juli had art.1 een zeer opwindende tijd in Pristina, Kosovo. Terwijl de 11e editie van het Pristina International Film Festival plaatsvond, bracht het project Youth Artivists for Change de Queer Film Days in het programma, met vertoningen van verschillende films over LGBTQ+ onderwerpen.
De opening bestond uit de film “I am Sofia”, die het verhaal vertelde van een jonge transgender vrouw uit Rome en de uitdagingen waarmee ze werd geconfronteerd. De hoofdrolspeelster zelf, Sofia Qyvalar, was aanwezig bij het evenement en nam na de film deel aan een debat over het belang van kunst voor LGBTQ+ activisme. Naast haar zaten Marriët Schuurman (de mensenrechtenambassadeur voor Nederland), Chris Belloni (filmmaker en oprichter van art.1), en Erblin Nushi (een filmmaker uit Kosovo die naar de VS emigreerde), voor een gesprek gemodereerd door Sudeep Dasgupta, een professor van de Universiteit van Amsterdam. Ze deelden allemaal hun ervaringen en gingen in gesprek met het publiek over verschillende onderwerpen zoals de botsing van verschillende realiteiten, emigratie, het creëren van gemeenschappen en het belang van film
festivals.
Het programma ging verder met films zoals Consequences – onze Queer Film Days selectie – van de Sloveense regisseur Darko Štante, die later de prijs voor Beste Europese Film won, toegekend door de festivaljury.
Naast de vertoningen en de debatten was het ook tijd voor de eerste filmworkshop in Pristina. De Nederlandse trainer Nienke Eijsink en de lokale trainer Gazmend Nela introduceerden de groep jonge deelnemers in de basisprincipes van het maken van documentaires en hoe deze kunnen worden gebruikt om te praten over mensenrechten, LGBTQ+ kwesties en gendergelijkheid. De workshop werd gehouden in het Drop In Center, beheerd door Centre for Equality and Liberty (CEL), een andere partner van het project. De groep jongeren maakte goed gebruik van de veilige ruimte om te praten over zaken die er echt toe deden voor hen, zoals aseksualiteit, het coming-out proces, fetisjen en activisme. Aan het einde van de training hadden ze allemaal korte films geproduceerd, sommige waren documentaires, terwijl andere animatiestukken waren of verhalen gecreëerd uit ervaringen uit het verleden die ze hadden gehad.
Op zaterdag 20 juli kwamen we allemaal samen in CEL’s veilige kunstruimte om hun werk vertoond te zien. Donarta en Raven werkten aan een stuk over pesten en fat shaming, terwijl Valza een animatie maakte die waarschuwde voor geweld. Bjeshkë maakte een documentaire over de protesten die de vorige dag hadden plaatsgevonden, met betrekking tot de politiediscriminatie tegen de Roma-gemeenschap in Kosovo. Gentrit creëerde een animatie over voetenfetishisme, en over de taboes en vooroordelen die daarbij horen. Met Donarta’s hulp vertelde Alba ook het verhaal van hoe een vriendin van haar zelfmoord pleegde vanwege een onverwachte zwangerschap die niet zou worden getolereerd door haar familie. Bovenop dit alles was er nog tijd voor een animatie over aseksueel zijn, ontwikkeld door Vernesa, en een animatie over uit de kast komen als lesbienne, gemaakt door Alba. Raven produceerde ook een korte film waarin hij iedereen interviewde en een samenvatting maakte van de workshop die liet zien hoeveel plezier iedereen had gehad (vooral toen ze heel creatief moesten worden om manieren te vinden om het gebrek aan statieven te overwinnen 🙂
Het festival duurde tot 21 juli, toen art.1 Pristina verliet met een zoet-zuur gevoel en erg uitkijkend naar meer van wat deze jonge artivisten in de toekomst gaan doen.
